MEHMET KÜÇÜKEKEN

Ekonomi; devlet, millet ve sermaye arasındaki dinamik bir ilişki üzerine kuruludur.

Bu üç temel unsur, bir ülkenin ekonomik gelişimini, refahını ve toplumsal yapısını şekillendirir.

Ekonomi, devletin politikaları, milletin üretim ve tüketim alışkanlıkları ve sermayenin kaynak dağılımı üzerindeki etkisi ile bir denge halinde işler.

Devlet, bir ülkenin ekonomik faaliyetlerinin düzenlenmesinde ve denetlenmesinde merkezi bir rol oynar.

Devletin ekonomideki müdahalesi, klasik liberal yaklaşımlardan sosyalist ve karma ekonomi modellerine kadar geniş bir yelpazede farklı şekillerde gerçekleşebilir. Devlet, ekonomik kaynakların dağıtımını, üretim ilişkilerini ve ticaret politikalarını belirler. Ayrıca, gelir dağılımında adaleti sağlamak, yoksulluğu azaltmak ve ekonomik büyümeyi teşvik etmek için sosyal politikalar geliştirir.

Keynesyen ekonomi yaklaşımı, devletin ekonomik süreçlere müdahalesinin gerekliliğini vurgular. Bu model, özellikle ekonomik kriz dönemlerinde devletin talebi canlandırıcı yatırımlar yaparak ekonomiyi düzeltici bir rol üstlenmesini önerir. Ancak serbest piyasa ekonomisini savunanlar, devletin ekonomi üzerindeki müdahalesinin piyasa mekanizmasını bozduğunu ve ekonomik etkinliği düşürdüğünü öne sürer. Bu görüşlere göre, devletin yalnızca hukuk, güvenlik ve mülkiyet haklarının korunması gibi temel hizmetlerde sınırlı bir rol üstlenmesi gerektiği savunulmaktadır.

Devlet, büyük finansman gerektiren yatırımlarda öncülük edebilir ve ortaklık yapısını şekillendirebilir.

Bir ekonominin işleyişinde en önemli aktörlerden biri halk, yani milletin kendisidir. Milletin ekonomik faaliyetleri, üretimden tüketime, iş gücünden yatırım tercihlerine kadar pek çok alanda belirleyicidir. Bir toplumun ekonomik yapısı, kültürel değerleri, alışkanlıkları ve tarihsel birikimi ile şekillenir. Tüketim eğilimleri, tasarruf alışkanlıkları ve girişimcilik yetenekleri, bir ekonominin gelişiminde doğrudan etkili faktörlerdir.

Özellikle gelişmekte olan ülkelerde, halkın iş gücüne katılımı ve üretim kapasitesinin artırılması büyük bir öneme sahiptir. Tarım toplumundan sanayi toplumuna geçiş süreçleri, genellikle devletin müdahaleleri ve teşvikleri ile hızlanır. Bu süreçte halk, sanayileşme ve modernleşme ile ekonomik büyümenin motoru haline gelir. Aynı zamanda, eğitim ve sağlık hizmetlerine yapılan yatırımlar, insan sermayesinin kalitesini artırarak uzun vadede ekonomik kalkınmayı destekler.

Milletin ekonomik hayattaki rolü aynı zamanda demokratik süreçlerle de doğrudan ilişkilidir. Seçmenler, ekonomik politikaların belirlenmesinde ve devletin ekonomik kararlarında önemli bir etkiye sahiptir. Bu nedenle devlet politikaları, halkın beklenti ve taleplerine göre şekillenmek zorundadır.

Sermaye, ekonomik kalkınmanın en temel unsurlarından biridir. Bir ekonomideki sermaye birikimi, yatırımların yapılabilmesi, teknolojik gelişmenin sağlanabilmesi ve üretim kapasitesinin artırılabilmesi için gereklidir.

Sermaye, hem yerel hem de küresel ölçekte ekonomik büyümenin itici gücüdür.

Küreselleşme ile birlikte sermayenin hareketliliği artmış, sermaye birikimi ve yatırımlar ulusal sınırları aşarak küresel pazarlara yönelmiştir. Çok uluslu şirketler, gelişmekte olan ülkelere yatırım yaparak sermaye birikim süreçlerini hızlandırmış, aynı zamanda gelişmiş ülkelerdeki sermaye sahipleri daha fazla kar elde edebilmek için bu ülkelere yönelmiştir.

Ancak sermayenin hareketliliği, özellikle küresel ekonomik kriz dönemlerinde kırılganlık yaratabilir. Sermaye, karın yüksek olduğu alanlara yönelirken, bu süreçte ekonomik eşitsizlikler artabilir. Bakunin ve Marx gibi düşünürler, sermayenin kontrolsüz bir şekilde birikmesinin, işçi sınıfının sömürülmesine ve sosyal adaletsizliklerin derinleşmesine yol açabileceğini savunmuşlardır. Sermayenin ekonomik hayattaki bu dominant rolü, aynı zamanda devletin sermaye sahipleriyle olan ilişkisini de belirleyici hale getirir.

Devlet, millet ve sermaye arasındaki ilişki, modern ekonomilerin temel yapısını oluşturur. Bu üçlü, birbirini dengeleyen ya da çatışma yaratan güçler olarak işlev görür. Devlet, sermayeyi denetlemek ve halkın çıkarlarını korumak için regülasyonlar oluşturur. Öte yandan, sermaye sınıfı, devletin ekonomik politikalarda daha liberal bir yaklaşım sergilemesi ve kendi çıkarlarına uygun düzenlemeler yapması için baskı yapabilir. Halk ise, hem devletin hem de sermaye sahiplerinin politikaları karşısında refahını korumak ve adil bir gelir dağılımı talep etmek için demokratik süreçleri kullanır.

Bu dengeler, özellikle kriz dönemlerinde daha belirgin hale gelir. 2008 küresel ekonomik krizi, devletin sermaye piyasalarına müdahale etme zorunluluğunu ve halkın ekonomik güvenliği için düzenleyici önlemlerin önemini ortaya koymuştur. Ancak aşırı devlet müdahalesi, piyasaların rekabetçi yapısını bozabilir ve ekonomik verimliliği azaltabilir. Bu noktada, devletin ekonomiyi dengeleyici rolü ile piyasa mekanizmaları arasındaki hassas dengeyi koruması gerekmektedir.

Devlet-millet-sermaye üçgeninde ekonomik denge, her üç unsurun da birbiriyle uyumlu bir şekilde çalışmasına bağlıdır. Devlet, hem sermayenin çıkarlarını koruyup teşvik etmeli hem de halkın refahını artıracak sosyal politikalar geliştirmelidir. Millet, ekonomik gelişmenin temel itici gücü olarak, hem üretim hem de tüketim alanlarında bilinçli bir aktör olarak var olmalıdır. Sermaye ise, toplumun genel refahını artıracak yatırımlar yaparken, kısa vadeli kar hırsıyla hareket etmek yerine uzun vadeli sürdürülebilir kalkınma hedeflerini gözetmelidir.

Bu üçlü yapının sürdürülebilir olması, toplumsal ve ekonomik istikrarın sağlanmasında kilit rol oynar. Devletin düzenleyici gücü, milletin demokratik katılımı ve sermayenin üretken yatırımları, birlikte uyum içinde çalıştığında, toplumsal refah artar ve ekonomik büyüme sağlanır.

Devlet, millet ve sermaye arasındaki ilişkilerin ekonomik yapıyı nasıl şekillendirdiğini ve bu üçlü dinamiğin sürdürülebilir kalkınma için birlikte çalışması önemli olduğu gibi döviz, altın ve faiz arasındaki korelasyonda tasarruf yönlü bazı önemli detaylar bulunmaktadır:

Döviz, hangi ülkenin dövizini portföyünüzde bulunduruyorsanız, o dövizini bulundurduğunuz ülkeye kaynak aktarıyorsunuz demektir.

Faiz, alma ve verme yönlü faizli işlem yapıyorsanız, inanç yönünden kaybınızın yanında piyasa bozucu yönlü negatif etkide de bulunuyorsunuz demektir.

Altın, satın aldığınız altını ve değerli madenleri yastık altında tutuyorsanız, piyasadan kaynak çekiyorsunuz demektir ve bu durum piyasa üzerinde negatif etkilidir.

Spekülasyon ve manipülasyondan uzak borsalar üzerinden tasarruf, yatırım, teşvik ve desteklerin artması devlet, millet ve sermaye dinamiğine pozitif yönlü katkı verecektir.

Devlet, güçlü bir yapıdadır.

Millet; üretim, girişim, pazarlama, tüketim gibi ekonominin her alanında var.

Sermaye ve tasarruflar, yatırım ve proje bazlı gidecek yer arıyor.

Ekonomide frene kim basıyor?

Daha doğru bir ifadeyle;

Ekonomide karar alıcılar ve kurmaylar ne yapıyor bilen var mı?